سیما غفارزاده – ونکوور
شنبه، ۱۳ آوریل ۲۰۲۴، جمهوری اسلامی در پاسخ به حملهٔ اسرائیل به ساختمان کنسولی‌اش در دمشق، حملات تلافی‌جویانه‌اش به این کشور را آغاز کرد و نام آن را هم «وعدهٔ صادق» گذاشت. ارتش اسرائیل اعلام کرد که ایران با ۱۷۰ پهپاد، ۱۲۰ موشک بالستیک و ۳۰ موشک کروز به اسرائیل حمله کرده بود. بر اثر این حملات یک کودک اسرائیلی بر اثر اصابت ترکش به‌شدت مجروح شد و ۳۱ نفر هم به‌دلیل جراحات جزئی یا اضطراب تحت درمان قرار گرفتند. پیش از این و در تاریخ اول آوریل، بر اثر حملهٔ هوایی اسرائیل به ساختمان ضمیمهٔ کنسولگری در مجاورت سفارت ایران در سوریه، ۱۴ تن کشته شدند که سرتیپ محمدرضا زاهدی، از فرماندهان ارشد نیروی قدس سپاه پاسداران، یکی از این کشته‌شدگان بود.
جمهوری اسلامی شامگاهِ عملیات «وعدهٔ صادق» علیه اسرائیل، و در حالی‌که اخبار مربوط به این حملات خبرهای دیگر را تحت‌الشعاع قرار داده بود، عملاً در خیابان‌ها جنگی را علیه زنان آغاز کرد به‌نام «طرح نور»! هرچند موشک‌پرانی جمهوری اسلامی و اسرائیل به‌سوی یکدیگر دیری نپایید، جنگی که رژیم ایران علیه زنان به راه انداخته، دو هفته است که در خیابان‌ها ادامه دارد و تصاویر و روایت‌های بسیاری از دستگیری و آزار زنان و دخترانی که حجاب اجباری بر سر ندارند، در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است. گزارش‌های رسیده از داخل ایران حکایت از حضور پررنگ مأموران در خیابان‌ها دارد و خودروهای ویژه‌ای که زنان و دختران با پوشش اختیاری را در اتاقک‌های قفسه‌مانندش به‌سوی بازداشتگاه‌ها می‌برد…
طبق گزارشی که در شبکهٔ خبری بی‌بی‌سی آمده، یکی از زنانی که به‌خاطر نداشتن حجاب اجباری بازداشت شده، روایت می‌کند: «یک موتوری سبزپوش بی‌سیم زد، یک‌دفعه یک ون پیدایش شد و پنج زن چادری از آن پیاده شدند و به سمتم آمدند. من داد می‌زدم و آن‌ها من را روی زمین می‌کشیدند. یک صدایی از پشت سرم آمد و بعد کمر و پهلویم درد گرفت. سرم سوت کشید و افتادم و وسایلم روی زمین پخش شد.» او در ادامه می‌گوید مأموران حین سوارکردنش به وَن، طوری کتکتش زده‌اند که دچار پارگی کلیه شده است.
براساس روایت بعضی از کاربران شبکه‌های اجتماعی، شب‌ها در خیابان‌ها خبری از گشت پلیس برای اعمالِ حجاب اجباری نیست و زنان بسیاری هم در اماکن عمومی با پوشش اختیاری دیده می‌شوند؛ در واقع مبارزهٔ زنان با سرپیچی از حجاب اجباری ادامه دارد.
زنان بسیاری روایت‌هایی از لحظهٔ بازداشتشان منتشر کرده‌اند و بعضی از آن‌ها عکس‌هایی از آثار کبودی روی بدن خود را نیز به اشتراک گذاشته‌اند. پلمب کسب‌وکارها بدون مجوز، استفاده از شوکر، و حتی آزار جنسی ازجمله مواردی است که در این روایت‌ها به چشم می‌خورد. برخی از این زنان که در شبکهٔ ایکس (توییتر سابق) دربارهٔ این آزارها و بازداشت‌ها روایت‌های شخصی‌شان را منتشر کرده‌اند و پست‌هایشان پربازدید شده، حسب کاربری‌شان دیگر در دسترس نیست.
در این میان طبق روایت‌هایی که منتشر شده، پروندهٔ کسانی که از خشونت مأموران فیلم می‌گیرند، از بقیه جداست و برخورد با آن‌ها شدیدتر است؛ به نظر می‌رسد رژیم می‌کوشد تا با بازداشت و برخورد شدید با راویانِ خشونت، چنین روایت‌هایی را که در عمل تنها گزارشاتی‌ست که از داخل به بیرون درز می‌کند، تحت کنترل خود درآورد.
بسیاری از منتقدان، آغاز طرح جدید پلیس فراجا در سراسر ایران برای مقابله با پوشش اختیاری زنان را با رویهٔ رژیم ایران در خارج از کشور مقایسه می‌کنند و با اشاره به حملهٔ سپاه به مواضعی در اسرائیل که براساس گزارشات خسارات ناچیزی در بر داشته، معتقدند که زور جمهوری اسلامی فقط به شهروندان و به‌ویژه زنان می‌رسد. در این میان برخی از حقوق‌دانان داخل ایران هم از طرح موسوم به «نور» انتقاد کرده و قانونی‌بودن اقدامات حکومت برای اعمال حجاب را زیر سؤال برده‌اند. حقوق‌دانی به‌نام برهانی در شبکهٔ ایکس نوشته است: «یک‌سال اقدامات غیرقانونی و غیرشرعیِ پلمب و توقیف و ممنوعیت از ورود و… اگر تأثیر داشت، دیگر چرا طرح نور و بازگشت گشت ارشاد و اردوکشی خیابانی را دوباره راه انداختند؟ نگاه پادگانی به عرصهٔ اجتماعی، جواب نداد و جواب نخواهد داد و طرح نورِ زورتان از پیش شکست‌خورده است.»
در این میان، مسئولان زندان اوین کارت تلفن سپیده قلیان را از اول اردیبهشت مسدود کرده‌اند، و دلیلش پیام صوتی ارسالی نرگس محمدی از طریق کارت تلفن او بوده که در آن گفته «برای جنگ علیه زنان یک‌سره فریاد شویم.» شایان ذکر است که تماس تلفنی نرگس محمدی از پنج ماه پیش قطع شده و در تماس تلفنی‌ای که با استفاده از کارت تلفن هم‌بندی‌اش سپیده قلیان انجام شده، این پیام را رسانده است.
گفتی‌ست خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، در رابطه با وقایع دو هفتهٔ گذشته گفته است: «کسی را به‌زور وادار به دین‌داری نمی‌کنیم، اما مأموران به وظایفشان عمل کنند.»
و در ادامهٔ جنگی که رژیم علیه شهروندان خود به راه انداخته، چهارشنبهٔ این هفته، ۲۴ آوریل، خبر رسید که طبق گفتهٔ امیر رئیسیان، وکیل توماج صالحی، دادگاه انقلاب او را به‌اتهام فساد فی‌الارض به اعدام محکوم کرده است… به‌گفتهٔ رئیسیان، نکته عجیب اینجاست که دادگاه علاوه بر اعدام، توماج صالحی را به دو سال ممنوعیت از خروج از کشور و دو سال ممنوعیت فعالیت‌های هنری محکوم کرده است! این در حالی‌ست که پیش از این دیوان عالی حکم اعدام این خوانندهٔ معترض را لغو کرده بود.
جاناتان ویلکینسون، نمایندهٔ منطقهٔ نورث ونکوور در مجلس فدرال، که طی جنبش «زن، زندگی، آزادی» کفالت سیاسی توماج صالحی و چند زندانی سیاسی دیگر را بر عهده گرفته بود، عصر چهارشنبه با انتشار بیانیه‌ای در واکنش به خبر محکومیت این خوانندهٔ معترض به اعدام نوشت:
«متأسفانه مطلع شدیم توماج صالحی که کفالت او را بر عهده گرفته‌ام، از سوی رژیم ایران به اعدام محکوم شده است.
توماج صالحی شاعر و خوانندهٔ رپ است که در حمایت از حقوق زنان و آزادی بیان در ایران صدایش را بالا برده است. او سزاوار احترام و حمایت ماست. این شرم‌آور است که او اکنون تنها به‌دلیل استفاده از صدایش برای اعتلای دیگران به مرگ تهدید می‌شود.
کانادا مدت‌هاست که با مجازات اعدام در هر شرایطی برای هر کسی و در هرجا مخالف است. این شامل سازمان ملل هم می‌شود، جایی که کانادا بارها قطعنامه‌هایی را ارائه کرده است تا تأکید مجددی باشد بر تعهد ما به حقوق بشر در ایران و محکوم‌کردن مجازات مرگ از سوی رژیم ایران.
من می‌خواهم به دولت ایران یادآوری کنم که کانادا نظاره‌گر است. ما از نقض فاحش حقوق بشر در داخل آن کشور آگاهیم و آن را به‌شدت محکوم می‌کنیم. ما خواستار آنیم که توماج صالحی و هزاران نفر دیگر که به‌ناحق به‌دلیل حمایت مسالمت‌آمیز از حقوق ابتدایی بشر بازداشت شده‌اند، آزاد شوند.
حمایت ما از مردم ایران برای زندگی بدون آزار و اذیت تزلزل‌ناپذیر است. ما صدای قدرتمند آن‌ها را می‌شنویم و تا جایی که بتوانیم به تقویت آن ادامه خواهیم داد.»
در اعتراض به اعلام این حکم بلافاصله تجمعاتی همان عصر چهارشنبه در شهرهای سراسر دنیا ازجمله ونکوور برگزار شد. همچنین تجمعات دیگری برای آخر این هفته اعلام شده است.
جمهوری اسلامی بار دیگر شمشیرش را علیه زنان از رو بسته است، اما گویی از جنبش مهسا امینی درس خوبی نگرفته است. شاید کلام آخر این یادداشت بهتر است نقل‌قول مستقیمی باشد از کاربر زنی که در شبکهٔ ایکس نوشته بود: «زنان ما مقاومت را زندگی می‌کنند و می‌دانند که رژیم به‌زور هیچ اسلحه‌ای نمی‌تواند سرنوشتشان را در دست بگیرد، حتی اگر موقتاً چیزی را بر آن‌ها تحمیل کند! مسیر آگاهی بازگشت ندارد!»
